Wat de swaerste crimen en straffen daertoe sijn, aengaet, die hem tegen den Co: stelt
What the biggest crimes and punishment thereto are, concerns, who him against the king puts

ofte uijt 't rijck souckt te stooten, worden met hare geheel geslacht uijtgeroeijt,
or out th' empire seeks to push, will-be with her complete line extirpated,

hare huijsen worden tot den gront toe afgebrooken, daer vermach niemand een
her houses will-be till the ground to demolished, there may nobody a

bequaem huijs weder op te setten, ende alle hare goederen ende slaven geconfisqueert
proper house again up to set, and-the all her goods, and-the slaves confiscated

te proffijte van't lant, ofte aan andere wegh geschonken, eenige sententie die
at-the profit of-th' country to others away given, some sentence which

die bijden Co: gevelt ende bij Imand tegen gesprooken wort, deselve worden
which by-the king sentenced and-the by somebody against spoken is [=is contradicted], the-same is

mede seer swaerlijck metter doot gestraft, gelijck bij onsen tijt Is geschiet, des Co:
also very severely with-the death punished, like at our time has happened, the king's

broeders vrouw, die vermaert was met d' naelde wel te connen omgaen, liet den
brothers wife, who famous was with th' needle well to be-able [omgaen = go about (with)] had the

Co: haer voor zich een rock maken, sij eenigen haet opden Co: hebbende, naeijde
king her for himself a skirt made, she some hatred to-the king having, sewed

daer eenige toverije in, soo dat wanneer den Co: den rock aen hadde, noijt
there some sorcery in, so that when the king the skirt on had, never

conde rusten, den Co: de selve latende los tornen en visiteren, vont 't selve
could rest, the king the same having un stitched and examined, found th' same

daerin, waer over hij de voorgenoemde liet in een camer setten, waer van
there-in, where about he the previous-mentioned had in a room put, where of [= of which]

de vloer van Copere platen gemaect was, ende vuijr daer onder stooken, tot dat sij
the floor from copper plates made was, and-the fire there under lit, till that she

doot was, een van hare vrunden sijnde doen tertijd een stadthouder van
dead was, one of her friends [in this part Hamel uses friends also as next of kin] being then at-time a stadholder of

grooten afcomste, en ten hove in grooten aensien, schreeff aanden Co:
great descent, and at-the court in big esteem, wrote to-the king

datmen een vrouw, en te meer gelijck sij was, wel een andere straffe conde op
that-one a woman, and the more like she was, well an other punishment could on

geleijt hebben, een vrouw meer als een man behoorde te verschoonen, waer over
laid have, a woman more as a man should to spare, where about

hem den Co: liet ophalen, naer dat op eenen dagh 120 slagen op d'scheenen
him the king had get, after that on one day 120 blows on th' shins

gecregen hadde, 't hooft liet afslaen, en alle sijne goederen ende slaven
received had, th' head had cut-off, and all his goods and-the slaves

geconfisqueert, dese en naervolgende Crimen worden aen 't geslacht
confiscated, these and following crimes are to th' line <lineage>

niet gestraft, een vrouw die haer man om hals brenght, wort aan een
not punished, a woman who her husband around neck brings [= kills], will-be along a

wegh daar veel volcx passeert, tot de schouders inde aerde gedolven, met
road where there many people pass, until her shoulder in-the earth dug <buried>, with

een houten saeg daer bij, ende moeten alle uitgesondert edelluijden
a wooden saw there with, and-the must all except noblemen

die daer voorbij passeeren, een treck in't hooft haalen, tot dat sij doot
who there past-by pass, a pull in-th' head make, until that she dead

Is, in ofte onder wat stadt sulcx geschiet Is, deselve stadt eenige Iaeren
is, in or under what city such happened has, the-same city some years

van Zijn recht, en eijgen gouverneur verstecken, worden van een ander stadts
from his right, and [should be: it's] own governor denied, will-be by an other city

gouverneur ofte slecht edelman geregeert, deselve straffen sijn mede onder-
governor or common nobleman governed, the-same punishments are also sub-

worpen, wanneer de gemeene man over haer gouverneur clagen, ende ten
mitted, when the common man about her governor complains, and-the at

hooft ongelijck crijgen, een man die zijn vrouw om 't leven brengt en weet
head wronged is, a man who his wife [om] 't life brings [= kills] and knows

te bewijsen, daer toe eenige redenen gehad te hebben, 't sij door overspel
to proof, there to some reasons have to had, it be [= be it] because-of adultery

ofte andersints, wort daer over niet aangesprooken, ten sij het een slavin Is,
or otherwise, is there about not addressed, un less it a [female] slave is,

moet dan deselve haer Meester driedubbelt betalen, slaven die haer Meester
must then the-same her master threefold pay, slaves who her master

om hals brengen, worden met groote tormenten gedoot, een heer mag sijn
around neck bring [= kill], will-be with much torture killed, a lord may his

slaeff om een cleijne reden 't leven benemen, Moorders worden op
slave for a small reason th' life take [=kill him], murders will-be in

d'selve maniere, na dat sij verscheijde malen onder de voeten geslagen sijn
th'same way, after that they several times under the feet hit been

gelijck sij de moort gedaen hebben, gestraft, doot slagers straffense aldus
like they the murder done have, punished, dead hitters punish-they thus

den overleden wassen, Zij, met asijn vuijl en stinkent water 't
the deceased washed, they with vinegar dirt and stinking water th'

geheele lichaem 't welck sij den misdadiger door een trechter Inde
whole body 't which they the criminal through a funnel in-the

keel gieten, soo lange 't lijff vol Is, ende slaen dan met stocken
throat poor, as long-as th' body full is, and-the hit with sticks
 

back menu next page
transcription with pictures same page transcription plain text