 Wat haer godsdienst, tempels, papen ende secten belanght, de gemene man doen  voor haer afgoden wel eenige superstitie, maer achten haer overheijt meerder  dan d'afgoden, de grooten of edele weten daar gans niet van, om haer afgoden  eenige eer te bewijsen achten haer selven meer dan de selve te wesen, soo wanneer  jmand 't sij groot ofte cleijn comt te overlijden, wort bijde papen eenige gebeden en  offerhanden voor den overleden gedaen, alwaer dan haer vrunden ende bekenden mede  comen, 't gebeurt somtijts bij aflijffigheit van een heer ofte geleerde paep, dat  hare vrunden ende bekenden, wel 30 a 40 mijl comen rijsen, om d'offerhande bij te  Zijn, tot eer en gedachtenisse van den overleden, alle feestdagen comen sommige  gemeene burgers ende boeren voorde afgoden haer reverentie doen, ende  steeken een ruijckent houtje in een potje met vuijr dat voor de beelden staat  tot teeken van brantofferen, en na dat haer reverentie weder gedaen hebben  gaen sonder ijets meer te doen wech, houden dat voor haren afgodt dienst,  seggen die wel doet, hier namaels wel geschieden sal, ende quat doet, daer  voor straffe sal ontfangen, van predicken ofte leeringh, Is haer onbekent, ofte  malcanderen eenige onderrichtinge in haer gelooff te doen, disputeeren daer  noijt over, doordien sij al een geloof hebben, door 't heele land, ende afgoden al  eene eer bewijsen, des daeghs twee mael offert en bidt een paap voor de beelden,  alle feestdagen met 't geheele cloosters volcq met cloppen op de beckens, trommels  ende ander Instrumenten, de Cloosters ende tempels die seer veel sijn, leggen  als int beste gebreghtte, ijder onder Zijn stadts Jurisdictie bescheijden, daar sijn  cloosters daer wel 5 a 600 papen in sijn, en de steden daer wel 3 a 4000 onder  bescheijden sijn, woonen al 10: 20: a 30 bij malcanderen in een huijs, somtijts  min en meerder, In ijder huijs heeft de outste 't commando, Indien eenige comen te  misdoen, mogen deselve met 20 a 30 slagen op de billen straffen, maar soo de  misdaat groot Is, leveren hem aanden gouverneur vande stad daer sij onder staen  over, papen sijnder geen gebrecq, was de leer maer goet, alsoo ijder die wil  een paap can worden, en weder uijt scheiden, als 't hem belieft, de papen sijn  bij haer weijnigh geacht, ende worden niet meer als lants slaven gereekent  door de groote tribuijt die Zij opbrengen, en't wercq dat sij voor 't lant doen moeten  d'opperpapen sijn wel in achtinge, dat meest om haer geleertheijt comt, worden  onder d' geleerde van 't land gereekent, dese worden Conincx papen genoemt, voeren  een lants zegel, en doen Iustitie, als de gemene gouverneurs wanneer sij de cloosters  gaen visiteren, rijden te paert, ende worden groote eere bewesen, alle papen  mogen niet eten dat leven ontfangen heeft, ofte van comen can, sijn 't hair  en baert cael geschooren, mogen bij geen vrouwen converseeren, die gene die  dese geboden overtreet, worden met 70 a 80 slagen op de billen gestraft, en  uijt 't clooster gebannen, soo drae haer haer 't hair wort afgeschooren, wordense op haer  eenen arm gemerct, Soo datmen altijt can sien dattet een paep Is geweest,  de gemeene papen moeten haer Costen met arbeijden, coophandel en bedelen  bescharen houden altijt Jongens, doen alle neerstigheijt om d' selve wel te leeren  lesen en schrijven, als deselve geschooren Zijn, houdense voor haer dienaers
|