"De Boekhouders... hebben sig in 't minste met de regeringe
van 't Schip niet te bemoeijen, nog enige sorg omtrent 't selve te dragen;
sy hebben in de Krijgsraad de derde stem, en moeten benevens de Schipper
en Opper-Stuurman goede toezigt en sorge dragen voor de goederen van
de Compagnie, en alles aanteikenen wat uit 't Schip gaat, of in 't selve
word geladen, daar sy ook rekenschap van moeten doen. Vorders is de
Boekhouders bedieninge, de Scheeps Boeken, so Grootboek, Journael als
Monster-rolle te houden, en yders naam wel aan te teikenen, en op de
Boeken bekent te maken, opdat van 't ene Boek tot 't ander kan gesien
worden waar de menschen zijn verbleven, of deselve dood of in 't leven
zijn, en wat yder te goed heeft of te quaad is. Sy zijn ook gehouden
te schrijven en te boeken alle Testamenten, Codicillen, Inventarissen,
Resolutien, Sententien, en diergelijke meer; ook Copye van deselve geven
aan de gene, die deselve mogt eisschen. Tegens dat de Schepen voor Batavia
aanbelanden, moeten sy de rekeningen van al 't volk tot op 't sluiten
gereed maken, en yder debiteren en crediteren voor soo veel hy aan de
Compagnie te goed heeft of te quaad is, en deselve voor de Matrosen
van 't Schip gaan onderteikenen en haar deselve overleveren; welke Rekeningen
yder gehouden is te bewaren, want moeten met deselve haar te goed hebbende
gagie ontfangen: dog so 't gebeurde, dat imand sijn Rekening by ongeluk
of by verlies van 't Schip verloor, deselve kan ten allen tijde op 't
Kasteel van Batavia, (daar alle Copy van de Scheeps en Land-boeken worden
bewaard) een nieuwe Rekening verkrijgen (Oost-Indische Spiegel enz.
in N. de Graaff; Reisen, bl. 26 - 27).
"The Bookkeepers... themselves have the
least to do with the government of the Ship, nor any care for the
same; they have the third vote in the Counsel of war, and have to
take good care and supervision, next to the Skipper and the head-navigator,
for the goods of the company, and register everything what leaves
the ship, or is loaded in the same, for which they have to account
for. Furthermore are the bookkeepers obliged to keep the ship's books,
the ledger and the journal as well as the ships rolls, and register
each name and make it known in the books, so that from one book to
the other can be seen where the people have been, if the same [=these
people] are dead or alive, and what everybody's balance is. They
are also to keep and book all testaments, codicils, inventories, resolutions,
sentences, and the like; also to give copies to those who may demand
such. Against the time the ships reach Batavia, they have to complete
the bills of the crew and balance them, and debit and credit each
for as much as he owes or gets from the Company, and sign the same
for the sailors of the ship and hand over the same [=this paperwork];
which bills each is oblidged to keep, because they have to receive
with the same their outstanding pay; however as it happens that someone
looses his account by accident or loss of the ship, the same can always
be received at the Castle in Batavia (where all the ships- and land
books are kept)." (Oost-Indische Spiegel enz. in N. de Graaff;
Reisen, bl. 26 - 27).
© Henny Savenije
|